Detektory z IFJ PAN w misji kosmicznej Artemis I

29 sierpnia 2022

Dwa modele ciała ludzkiego, tzw. fantomy (nazwane Helga i Zohar) zainstalowane w kapsule Orion (źródło:NASA/LM/DLR)

W dniu 29 sierpnia o godzinie 14:33 planowany jest start rakiety SLS z kapsułą Orion, który rozpocznie bezzałogową misję kosmiczną Artemis I. Jest to pierwszy etap nowego programu NASA, który ma umożliwić długoterminową obecność człowieka na Księżycu. Orion okrąży Księżyc, po czym powróci na Ziemię.

W czasie tego testowego lotu zostaną przeprowadzone badania mające na celu określenie narażenia astronautów na promieniowanie kosmiczne. W miejscach przeznaczonych normalnie dla załogi, zostały umieszczone dwa realistyczne modele ciała ludzkiego, tzw. fantomy (nazwane Helga i Zohar), wyposażone w znaczną liczbę różnych detektorów promieniowania jonizującego. W eksperymencie o nazwie MARE, koordynowanym przez Niemieckie Centrum Badań Kosmicznych DLR, bierze udział szereg instytucji naukowych z całego świata, w tym również zespół naukowców z Zakładu Fizyki Radiacyjnej i Dozymetrii Instytutu Fizyki Jądrowej (IFJ PAN) w Krakowie. Zespół z IFJ PAN dostarczył zestaw opracowanych przez siebie dawkomierzy termoluminescencyjnych oraz innowacyjnych detektorów śladów cząstek jądrowych. Po powrocie kapsuły Orion na Ziemię dawkomierze te będą analizowane w laboratoriach IFJ PAN. Uzyskane wyniki pomiarów, połączone z wynikami pozostałych zespołów badawczych, pozwolą na określenie dawek i charakteru promieniowania na jakie narażeni będą astronauci w czasie lotu na Księżyc. Eksperyment MARE to pierwsze tego typu pomiary prowadzone poza niską orbitą Ziemi.

[PDF]

Kontakt:

prof. dr hab. Paweł Bilski
Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk
tel.: +48 12 662 8414
email: pawel.bilski@ifj.edu.pl

Materiały graficzne:

Dwa modele ciała ludzkiego, tzw. fantomy (nazwane Helga i Zohar) zainstalowane w kapsule Orion (źródło:NASA/LM/DLR)