Najnowsze artykuły

Jeśli higgs gości w „ukrytej dolinie”, nową fizykę zobaczymy już w akceleratorach następnej generacji

18 maja 2023

Słynny bozon Higgsa, współodpowiedzialny za istnienie mas cząstek elementarnych, być może oddziałuje także ze światem poszukiwanej od dekad „nowej fizyki”. Gdyby tak faktycznie było, higgs powinien się rozpadać w charakterystyczny sposób, z udziałem egzotycznych cząstek. W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie wykazano, że jeśli do takich rozpadów rzeczywiście dochodzi, będzie można je obserwować we właśnie projektowanych następcach akceleratora LHC.

więcej

Wzorce interpunkcji w literaturze głównych języków świata są intrygująco matematyczne

19 kwietnia 2023

Chwila zawahania... Tak, tu kropka – ale czy przecinek na pewno należy postawić tam? A może lepszy byłby myślnik? Interpunkcja potrafi przysparzać kłopotów; często się ją wręcz lekceważy. Błąd! Z najnowszych analiz statystycznych wyłania się inny jej obraz: interpunkcja zdaje się „wyrastać” z fundamentów współdzielonych przez wszystkie (poddane badaniu) języki, a jej cechy są dalekie od trywialnych.

więcej

Niestrudzeni zabójcy drobnoustrojów w nowych kompozytach z IFJ PAN

8 marca 2023

Zabijają molekularnymi żądłami lub szokiem oksydacyjnym, nie znają zmęczenia. Najnowsze biobójcze nanokompozyty, zaprojektowane i zsyntetyzowane przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, wytyczają nowe kierunki rozwoju inżynierii materiałowej w walce z drobnoustrojami.

więcej

Rentgenowski krok ku superszybkiej nanoelektronice

14 grudnia 2022

Gdy zbudowany z odpowiednio dobranych warstw materiał o własnościach magnetycznych zostanie oświetlony impulsem z lasera rentgenowskiego, błyskawicznie się demagnetyzuje. Zjawisko, dotychczas słabo poznane, w przyszłości można byłoby wykorzystać w nanoelektronice, na przykład do budowy ultraszybkich przełączników magnetycznych. Ważnym krokiem ku temu celowi jest nowe narzędzie, opracowane przez polsko-niemiecko-włoski zespół naukowców w ramach wspólnego projektu badawczego European XFEL i IFJ PAN.

więcej

Fantomy wracają zza Księżyca z cennymi danymi o dawkach promieniowania kosmicznego

8 grudnia 2022

Wraz ze statkiem Orion misji Artemis I na Ziemi wylądują dwa ludzkie fantomy, w ramach eksperymentu MARE wyposażone w liczne detektory promieniowania kosmicznego. Informacje zgromadzone przez detektory po raz pierwszy pozwolą zweryfikować kluczową dla ludzkiej obecności w dalekim kosmosie wiedzę o wpływie promieniowania kosmicznego na zdrowie astronautów mających żyć i pracować w środowisku pozbawionym ochronnego działania magnetosfery naszej planety.

więcej