Najnowsze artykuły
Higgs wydaje się nie zawierać elementów nowej fizyki
10 lipca 2024
Bozon Higgsa został odkryty w detektorach akceleratora LHC już kilkanaście lat temu. Okazał się cząstką tak trudną do wyprodukowania i obserwacji, że mimo upływu czasu jego właściwości wciąż nie zostały poznane z zadowalającą dokładnością. Teraz wiemy już nieco więcej o jego pochodzeniu – dzięki właśnie upublicznionemu osiągnięciu miedzynarodowej grupy teoretyków z udziałem Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
Nanocząstki złota zabijają nowotwory – ale nie tak, jak myślano
26 czerwca 2024
Drobiny złota o rozmiarach miliardowych części metra są zabójcze dla komórek nowotworowych. Fakt ten był znany od dłuższego czasu, podobnie jak prosta zależność: komórki miały ginąć tym szybciej, im mniejszych nanocząstek używano do ich zwalczania. Z najświeższych badań, przeprowadzonych w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN z użyciem nowatorskiej techniki mikroskopowej, wyłania się jednak ciekawszy, bardziej złożony obraz tych interakcji.
Od oparzeń do falowej natury ciepła – przez równanie telegrafistów
22 maja 2024
Wszyscy to znamy: gdy zbliża się pociąg lub nadjeżdża karetka na sygnale, słyszymy dźwięk o podwyższonej częstotliwości, stopniowo nieco malejącej. W momencie mijania częstotliwość zmienia się raptownie na niższą, po czym maleje dalej. Powszechnie spotykany efekt Dopplera może być cenną wskazówką dotyczącą natury zjawiska pozornie zupełnie niezwiązanego z rozchodzeniem się dźwięku: transportu ciepła.
Multifraktalna detekcja wczesnych faz stwardnienia rozsianego
10 kwietnia 2024
O czym to mieliśmy poinformować? A!!! O badaniach nad złożonością sygnałów elektrycznych mózgu u chorych ze stwardnieniem rozsianym, chorobą kojarzoną głównie ze spowolnionym przetwarzaniem informacji i brakiem koordynacji ruchowej. Sygnały te zaczynają wykazywać ślady multifraktalności, wynika z projektu naukowego realizowanego z udziałem Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Odkrycie może doprowadzić do pełniejszego zrozumienia procesów zachodzących w mózgu oraz narodzin dokładniejszych metod diagnozowania stopnia zaawansowania stwardnienia rozsianego.
Sztuczna inteligencja zrekonstruuje drogi cząstek prowadzące ku nowej fizyce
20 marca 2024
Gdy w akceleratorach dochodzi do zderzeń cząstek przy wielkich energiach, powstają liczne kaskady cząstek wtórnych. Elektronika przetwarzająca sygnały lawinowo napływające z detektorów musi wtedy w ułamku sekundy ocenić, czy zdarzenie jest wystarczająco interesujące, by zapisać je do późniejszych analiz. W bliskiej przyszłości to wymagające zadanie może być realizowane za pomocą algorytmów opartych na sztucznej inteligencji, w których opracowaniu uczestniczą naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.